تشریفات (پروتکل) الحاقی شماره (3) امضاء شده در مونترال
در تاریخ 25 سپتامبر 1975 (1354/07/03) در مونترال، به منظوراصلاح کنوانسیون یکسان کردن برخی از مقررات حمل و نقل هوایی بین المللی امضا شده در ورشو در 12 اکتبر 1929( 06/07/1308) و اصلاح شده به موجب تشریفات (پروتکل) امضا شده در لاهه در تاریخ 28 سپتامبر 1955 (06/07/1334) و اصلاح شده به موجب تشریفات (پروتکل) امضا شده درشهر گواتمالا در 8 مارس 1971، دولت های امضا کننده زیر،
با عنایت به اینکه مطلوب است کنوانسیون های،
یکسان کردن برخی از مقررات حمل و نقل هوایی بین المللی امضا شده در ورشو در 12 اکتبر 1929( 06/07/1308) و اصلاح شده به موجب تشریفات (پروتکل) امضا شده در لاهه در تاریخ 28 سپتامبر 1955 (06/07/1334) و اصلاح شده به موجب تشریفات (پروتکل) امضا شده در شهر گواتمالا در 8 مارس 1971 ،
اصلاح شود، موافقت کردند:
فصل اول ـ اصلاحات کنوانسیون
ماده یکم – کنوانسیونی که مفاد این فصل آن را اصلاح میکند، کنوانسیون ورشو، اصلاح شده در لاهه در سال ۱۹۵۵ میلادی (۱۳۳۴شمسی)، اصلاح شده در گواتمالا در سال 1971 میلادی است.
ماده دوم – ماده (۲۲) کنوانسیون حذف و ماده زیر جایگزین آن میگردد:
ماده۲۲ـ
- .
الف) در حمل و نقل اشخاص، مسئولیت متصدی حمل ونقل به مبلغ 100,000 حق برداشت ویژه برای مجموع دعاوی، به هر نحوی که شکل گرفته باشد، دررابطه با خسارت وارده در نتیجه مرگ یا صدمات شخصی، محدود می‌شود. هر گاه طبق قانون دادگاهی که به موضوع رسیدگی میکند مقرر گردد که خسارات به اقساط پرداخت گردد ارزش برابری اقساط مزبور نباید از این سقف تجاوز نماید.
ب) در مورد خسارات ناشی از تاخیر در حمل مسافر، مسئولیت متصدی حمل به ازای هر مسافر به مبلغ 4,150 حق برداشت ویژه (اس.دی.آر) محدود می گردد.
ج) در مورد بار همراه ثبت شده مسافر مسئولیت متصدی حمل در صورت مفقود شدن، صدمه دیدن و یا تاخیر به مبلغ 1,000 حق برداشت ویژه (اس.دی.آر) برای هر مسافر محدود میگردد.
الف) در مورد حمل بار، مسئولیت متصدی حمل و نقل درمورد هر کیلوگرم به مبلغ ۱۷ اس.دی.آر محدود میگردد، مگر آن که فرستنده هنگام تحویل بسته به متصدی حمل و نقل، نسبت به تحویل آن در مقصد ارزش ویژهای را اظهار نموده و در صورت لزوم وجه تکمیلی را پرداخته باشد. در این صورت متصدی حمل و نقل مسؤول پرداخت مبلغی خواهد بود که از میزان ارزش اظهار شده بیشتر نباشد، مگر آنکه ثابت کند که مبلغ مزبور از ارزش واقعی محموله هنگام تحویل توسط فرستنده در مقصد بیشتر است.
ب) در صورت مفقود شدن، صدمه دیدن یا تأخیر در ارسال بخشی از بار یا اشیاء داخل آنها، وزنی که در تعیین مقداری که مسؤولیت متصدی حمل و نقل به آن محدود میباشد درنظر گرفته می‌شود، باید فقط محدود به وزن بسته یا بسته‌ها گردد. با این وجود در صورتی که مفقود شدن، صدمه دیدن یا تأخیر در ارسال بخشی از بار یا اشیاء داخل آنها بر ارزش دیگر بسته‌های مندرج در همان بارنامه تأثیر گذارد، وزن کل بسته یا بسته‌های مزبور نیز باید در تعیین سقف مسؤولیت درنظر گرفته شود.
- الف) دادگاه‌های طرفهای معظم متعاهد که طبق قانون خود مجاز به پرداخت هزینه‌های دعوا از جمله حق الوکاله نیستند، در اقداماتی که این کنوانسیون در مورد آنها اعمال می‌شود، این اختیار را خواهند داشت که بنا به صلاحدید خود، تمام یا بخشی از هزینه های دعوی، از جمله حق الزحمه وکلا، که دادگاه معقول می داند را، برای خواهان حکم صادر نمایند.
ب) هزینه‌های دعوی از جمله هزینه‌های وکلا طبق بند (الف) تنها در صورتی تعلق می‌گیرد که خواهان طی اخطار کتبی به متصدی حمل، مبلغ مورد ادعا شامل جزئیات محاسبه آن مبلغ را بدهد و متصدی حمل، ظرف مدت شش ماه پس از دریافت چنین اخطاری، پیشنهاد کتبی تسویه حساب به مبلغی حداقل برابر با غرامت اعطا شده را نداده باشد. این مدت زمان، تا هنگام شروع اقدام، در صورتی که دیرتر باشد، تمدید خواهد شد.
ج) در اعمال حدود موضوع این ماده هزینه های اقدام از جمله حق الوکاله لحاظ نخواهد شد.
- چنین تلقـی خواهد شد که مـبالغ مذکور در این ماده و ماده 42 برمبنای حق برداشت ویژه (اس.دی.آر)، بر اساس اس.دی.آر تعریف شده توسط صندوق بینالمللی پول میباشد. در مورد پرونده های قضائی، تبدیل مبالغ مزبور به پول رایج ملی باید بر مبنای ارزش آن پول رایج برحسب اس.دی.آر در تاریخ حکم صورت پذیرد. ارزش پول رایج ملی طرف عظمای متعاهدی که عضو صندوق بینالمللی پول میباشد برحسب اس.دی.آر طبق شیوه ارزش‌گذاری محاسبه می‌شود که عملاً توسط صندوق بینالمللی پول در تاریخ حکم برای فعالیت‌ها و معاملات اعمال میگردد. ارزش پول رایج ملی طرف عظمای متعاهدی که عضو صندوق بینالمللی پول نمیباشد بر اساس اس.دی.آر به نحوی که آن طرف متعاهد عظما تعیین می‌نماید محاسبه خواهد شد.
با این وجود کشورهایی که عضو صندوق بینالمللی پول نیستند و قوانین آنها اعمال مفاد بند (۱) و 2 (الف) از ماده (۲۲) را مجاز نمی‌شمارد به هنگام تصویب یا الحاق یا درهر زمان پس از آن میتوانند اعلام نمایند که سقف مسؤولیت متصدی حمل و نقل در پرونده‌های قضائی در سرزمین آنها مبلغ 1,500,000 واحد پولی برای هر مسافر در مورد بند 1 (الف) از ماده 22 و 62,500 واحد پولی برای هر مسافر در مورد جزء 1 (ب) ازماده 22 و 15,000 واحد پولی برای هر مسافر در مورد بند 1 (ج) از ماده 22 و 250 واحد پولی به ازای هر کیلو گرم در مورد بند 2 (الف) از ماده 22 میباشد. همچنین کشوری که مقررات این ماده را اجرا می نماید می تواند مبلغ قید شده در بند 2 و 3 از ماده 42 را به مجموع 187,500 واحد پولی اعمال نماید. واحد پولی مزبور برابر با شصت و پنج و نیم میلی گرم طلا با عیار نهصد هزارم است. این مبالغ را می‌توان به هر پول رایج ملی، به نزدیکترین عدد غیر اعشاری تبدیل نمود. تبدیل این مبالغ به پول رایج ملی باید بر اساس قانون کشور مورد نظر صورت گیرد.
ماده سوم – در ماده 42 کنوانسیون، بندهای 2 و 3 حذف و به جای آن موارد زیر جایگزین می شود:
- در هر یک از کنفرانسهای مذکور در بند 1 این ماده، حد مسئولیت مندرج در بند 1 (الف) ماده 22 که در تاریخ مربوطه این کنفرانسها لازم‌الاجرا می باشد، بیش از مبلغ 12,500حق برداشت ویژه افزایش داده نخواهد شد.
- – با رعایت بند 2 این ماده حدود مسئولیت مندرج در قسمت الف بند 1 ماده 22، که به هنگام تشکیل کنفرانسها لازم‌الاجرا است، در تاریخ 31 دسامبر پنجمین سال و دهمین سال پس از لازم‌الاجرا شدن پروتکل مذکور در بند اول این ماده، به میزان 12,500 فرانک‌افزایش خواهد یافت مگر آنکه، کنفرانسهای مزبور قبل ازتاریخهای مذکور، به اکثریت دو سوم نمایندگان حاضر در جلسه که در اخذ رای شرکت دارند، تصمیمی غیر از این اتخاذ نمایند.
فصل دوم ـ حیطه شمول کنوانسیون اصلاح شده
ماده چهارم ـ کنوانسیون ورشو اصلاح شده در لاهه در سال ۱۹۵۵ میلادی و اصلاح شده در شهر گواتمالا در سال 1971 و به موجب این پروتکل در مورد حمل و نقل بینالمللی به گونه تعریف شده در ماده (۱) این کنوانسیون اعمال میگردد مشروط بر آنکه محل مبدأ و مقصد موضوع ماده مذکور یا در سرزمین دو طرف این تشریفات (پروتکل) یا در سرزمین یک طرف این تشریفات (پروتکل) با محل توقف مورد توافق در سرزمین کشوری دیگر واقع شده باشد.
فصل سوم ـ مقررات نهائی
ماده پنجم ـ بین طرفهای این تشریفات (پروتکل)، کنوانسیون ورشو اصلاح شده در لاهه در سال ۱۹۵۵ میلادی و درشهر گواتمالا در سال 1971 و این تشریفات (پروتکل) باید با هم به عنوان سندی واحد خوانده و تفسیر شوند و به عنوان کنوانسیون ورشو، اصلاح شده در لاهه در ۱۹۵۵ میلادی و گواتمالا 1971 و پروتکل الحاقی شماره (3) مونترال مورخ ۱۹۷۵ میلادی، شناخته شوند.
ماده ششم ـ این تشریفات (پروتکل) تا زمان لازمالاجراء شدن طبق مفاد ماده(8)، برای امضای هر کشوری مفتوح خواهد بود.
ماده هفتم ـ
۱ـ این تشریفات (پروتکل) منوط به تصویب کشورهای امضاءکننده خواهد بود.
۲ـ تصویب این تشریفات (پروتکل) از جانب هر کشوری که طرف کنوانسیون ورشو نمیباشد یا هر کشوری که طرف کنوانسیون ورشو، اصلاح شده در لاهه در سال 1955 میلادی و نمیباشد یا هر کشوری که طرف کنوانسیون ورشو، اصلاح شده در لاهه در سال 1955 میلادی و اصلاح شده در شهر گواتمالا در 1971 میلادی، نمیباشد به منزله الحاق به کنوانسیون ورشو اصلاح شده در لاهه در سال ۱۹۵۵ میلادی و شهر گواتمالا 1971 و پروتکل الحاقی شماره (3) مونترال مورخ ۱۹۷۵ میلادی خواهد بود.
۳ـ اسناد تصویب باید نزد دولت جمهوری خلق لهستان تودیع گردد.
ماده هشتم ـ
۱ـ این تشریفات (پروتکل) به محض اینکه سی کشور امضاکننده، اسناد تصویب خود را تودیع نمایند، در نودمین روز پس از تودیع سیاُمین سند تصویب میان کشورهای مزبور لازمالاجراء میگردد. پس از آن این تشریفات (پروتکل) برای هر کشوری که آن را تصویب کند در نودمین روز پس از تودیع اسناد تصویب توسط آن لازمالاجراء خواهد شد.
۲ـ این تشریفات (پروتکل) به محض لازمالاجراء شدن باید توسط جمهوری خلق لهستان نزد سازمان ملل متحد به ثبت برسد.
ماده نهم ـ
۱ـ این تشریفات (پروتکل) پس از لازمالاجراء شدن باید برای الحاق کشورهای غیر امضاکننده، مفتوح باشد.
۲ـ الحاق به این تشریفات (پروتکل) از جانب هر کشوری که طرف کنوانسیون ورشو نمیباشد یا هر کشوری که طرف کنوانسیون ورشو، اصلاح شده در لاهه در سال ۱۹۵۵ میلادی نمیباشد و یا هر کشوری که طرف کنوانسیون ورشو، اصلاح شده در لاهه در سال ۱۹۵۵ میلادی، اصلاح شده در شهر گواتمالا در 1971 میلادی نمی باشد، به منزله الحاق به کنوانسیون ورشو، اصلاح شده در لاهه در سال ۱۹۵۵ میلادی و پروتکل الحاقی شماره (3) مونترال مورخ ۱۹۷۵ میلادی میباشد.
۳ـ الحاق باید با تودیع سند الحاق به دولت جمهوری خلق لهستان انجام پذیرد و در نودمین روز پس از تودیع، نافذ میگردد.
ماده دهم ـ
۱ـ هر طرف این تشریفات (پروتکل) می‌تواند با ارسال اطلاعیهای به دولت جمهوری خلق لهستان عضویت خود در این تشریفات (پروتکل) را فسخ نماید.
۲ـ فسخ عضویت، شش‌ماه پس از دریافت اطلاعیه فسخ عضویت توسط دولت جمهوری خلق لهستان نافذ میگردد.
۳ـ میان طرفهای این پروتکل، فسخ عضویت در کنوانسیون ورشو طبق ماده (۳۹) آن یا فسخ عضویت در پروتکل لاهه طبق ماده (۲۴) آن یا فسخ عضویت در پروتکل گواتمالا طبق ماده 22 آن به هیچ وجه به منزله فسخ عضویت درکنوانسیون ورشو، اصلاح شده در لاهه سال ۱۹۵۵ میلادی، اصلاح شده در گواتمالا در سال 1971 و به موجب پروتکل الحاقی شماره (3) مونترال مورخ ۱۹۷۵ میلادی تلقی نخواهد شد.
ماده یازدهم ـ
- فقط قید تحدید تعهدهای زیر در مورد این پروتکل قابل اجرا خواهد بود:
الف) هر کشوری که دادگاه‌هایش طبق قانونش مجاز به پرداخت هزینه‌های دعوی از جمله هزینه‌های وکلا نیستند، می‌تواند در هر زمانی با اطلاعیهای خطاب به دولت جمهوری خلق لهستان اعلام کند که بند 3 (الف) ماده 22 در دادگاه های خود اعمال نمی شود.
ب) هر دولتی می‌تواند در هر زمانی با اطلاعیهای خطاب به دولت جمهوری خلق لهستان اعلام کند که کنوانسیون ورشو که در لاهه 1955، در شهر گواتمالا 1971، و پروتکل الحاقی شماره 3 مونترال 1975 اصلاح شده است، در مورد حمل و نقل افراد، چمدان ها و بار برای مقامات نظامی خود با هواپیماهای ثبت شده در آن کشور که کل ظرفیت آن توسط یا از طرف آن مقامات رزرو شده است، اعمال نمی شود. و
ج) هر کشوری می تواند در زمان تصویب یا الحاق به پروتکل شماره 4 مونترال در سال 1975 یا در هر زمانی پس از آن اعلام کند که به مقررات کنوانسیون ورشو که در لاهه 1955، در شهر گواتمالا 1971، و توسط پروتکل الحاقی شماره 3 مونترال 1975، اصلاح شده است، متعهد نیست، تا آنجا که آنها به حمل بار، پست و بسته های پستی مربوط می شوند. چنین اعلامیه ای نود روز پس از تاریخ دریافت اعلامیه توسط دولت جمهوری خلق لهستان اعمال خواهد شد.
- هر کشوری که طبق بند قبل، رزرو کرده باشد ( قصد اعمال تحدید تعهد داشته باشد)، می‌تواند در هر زمانی با اطلاع رسانی به دولت جمهوری خلق لهستان، از این قید تحدید تعهد (رزرو) صرف نظر نماید.
ماده دوازدهم ـ دولت جمهوری خلق لهستان باید بلافاصله تاریخ هر یک از امضاءها، تاریخ تودیع هر سند تصویب یا الحاق، تاریخ لازمالاجراء شدن این تشریفات (پروتکل) و دیگر اطلاعات مربوط را به اطلاع تمام کشورهای طرف کنوانسیون ورشو یا کنوانسیون اصلاح شده مزبور و کلیه کشورهای امضاءکننده یا ملحق شونده به این تشریفات (پروتکل) و نیز سازمان بینالمللی هواپیمایی کشوری برساند.
ماده سیزدهم ـ میان طرفهای این تشریفات (پروتکل) که طرفهای کنوانسیون نیز می‌باشند، متمم کنوانسیون ورشو در مورد یکسان کردن برخی از مقررات مربوط به حمل و نقل هوایی بینالمللی که توسط شخص دیگری غیر از متصدی حمل و نقل طرف قرارداد انجام گردیده است و در تاریخ ۱۸ سپتامبر ۱۹۶۱ در گوادالاخارا به امضاء رسیده است (که از این پس «کنوانسیون گوادالاخارا» نامیده خواهد شد) در مواردی که حمل و نقل به موجب توافق موضوع بند (ب) ماده (۱) کنوانسیون گوادالاخارا در این تشریفات (پروتکل) مورد حکم قرار گرفته باشد، هرگونه ارجاع به «کنوانسیون ورشو» در کنوانسیون گوادالاخارا شامل ارجاع به کنوانسیون ورشو، اصلاح شده در لاهه در سال ۱۹۵۵ میلادی، اصلاح شده در شهر گواتمالا در سال 1971 میلادی و به موجب پروتکل الحاقی شماره (3) مونترال مورخ ۱۹۷۵ میلادی خواهد بود.
ماده چهاردهم ـ این پروتکل برای امضاء تا اول ژانویه ۱۹۷۶ در مقر سازمان بینالمللی هواپیمایی کشوری و پس از آن تا زمان لازمالاجراء شدن طبق ماده (8) در وزارت امور خارجه جمهوری خلق لهستان مفتوح خواهد ماند. سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری باید دولت جمهوری خلق لهستان را از هر یک از موارد امضاء و تاریخ مربوط به آن در طی زمانی که پروتکل برای امضاء در مقر سازمان بینالمللی هواپیمایی کشوری مفتوح میباشد فوری آگاه نماید.
برای گواهی مراتب بالا امضاء کنندگان تامالاختیار زیر که به طور مقتضی مجاز می باشند، این پروتکل را امضاء نمودهاند.
این پروتکل در بیست و پنجمین روز از ماه سپتامبر سال هزار و نهصد و هفتاد و پنج در چهار متن معتبر به زبان‌های انگلیسی، فرانسوی، روسی و اسپانیایی در مونترال تنظیم شد.
در صورت بروز هر نوع اختلاف، متن فرانسوی، که کنوانسیون ورشو مورخ ۱۲ اکتبر ۱۹۲۹ نیز به همان زبان تدوین شده است، حاکم خواهد بود.