راهبارنامه همانگونه که از اسم آن برمی آید مدرک حملی است غیرقابل معامله و نمیتواند به عنوان سند رسمی مورد استناد قرار گیرد اگرچه به عنوان مدرکی دال بر مالکیت کالا می تواند مورد استناد قرار گیرد. در واقع مالکیت کالا نمی تواند با امضای راهبارنامه توسط گیرنده مندرج در آن به شخص دیگری منتقل گردد و همچنین راهبارنامه را نمی توان به صورت To Order صادر نمود.(Ref TACT Rules 6.6.d)

یک راهبارنامه می تواند برای حمل کالائی که تحت شرایط اعتبار اسنادی معامله شده است مورد استفاده قرار گیرد. فرستنده با ارائه نسخه مربوط به خود Original 3 – For Shipper به همراه سایر مدارک مورد نیاز از قبیل فاکتور، سیاهه عدل بندی (Packing List)، گواهی مبدا و … به بانک کارگزار، نسبت به دریافت وجه معامله اقدام نماید. بانک کارگزار پس از بررسی مدارک و پرداخت وجه معامله به فرستنده، مدارک را به بانک گشایش کننده اعتبار فرستاده و وجه خود را دریافت می نماید.

در این حالت گیرنده کالا بر روی راهبارنامه، بانک گشایش کننده اعتبار می باشد و نام گیرنده اصلی در قسمتی دیگری از راهبارنامه درج می شود. بعد از رسیدن کالا به مقصد، خط هوائی قبض انبار و ترخیصیه کالا را، که به نام بانک گشایش کننده اعتبار، به عنوان گیرنده، صادر گردیده است، در اختیار گیرنده اصلی قرار می دهد. گیرنده اصلی با مراجعه به بانک و پرداخت وجه معامله نسبت به دریافت قبض انبار و ترخیصیه که به نام او ظهرنویسی می گردد اقدام نموده و سپس جهت ترخیص کالای خود به گمرک مراجعه می نماید.

در سایر اشکال حمل و نقل معمولا بارنامه ها (Bill of Lading – BL) در سه نسخه اصلی صادر و هر سه نسخه تحویل فرستنده می گردد. در این حالت فرستنده می تواند با امضاء بارنامه ها، مالکیت کالا را به دیگری منتقل نماید و یا در صورت وجود اعتبار اسنادی، هر سه نسخه را تحویل بانک کارگزار داده و وجه معامله را دریافت نماید. بانک گشابش کننده اعتبار با دریافت وجه از گیرنده اصلی، نسخ بارنامه را پشت نویسی نموده و مالکیت را به گیرنده اصلی منتقل می نماید. گیرنده با ارائه بارنامه ظهرنویسی شده توسط بانک به حمل کننده، نسبت به دریافت قبض انبار و ترخیصیه کالا به نام خود اقدام می نماید.

یکی از دلایلی که راهبارنامه هوائی غیرقابل معامله می باشد به دلیل سرعت حمل کالاست که از حمل های زمینی و دریائی سریعتر می باشد. به همین دلیل نسخه راهبارنامه هوائی که مربوط به گیرنده می باشد، توسط خود خط هوائی به مقصد حمل شده و توسط خط هوائی پس از احراز هویت، تحویل گیرنده می شود. چنانچه نسخه گیرنده، تحویل فرستنده شده و مسئولیت ارسال آن به گیرنده، برعهده فرستنده باشد، ممکن است کالا، زودتر از رسیدن راهبارنامه به مقصد رسیده و مشمول هزینه های گزاف انبارداری گردد.